Op zondag 1 november bezochten we met negen Nivon-vrouwen het Museum Rijswijk om daar de tentoonstellingen Papier Biënnale / 3 Eeuwen Burchvliet te gaan bekijken. Zelf woon ik mijn hele leven in Zuid-Holland en heb hier ook altijd gewerkt, maar in Rijswijk, en dan met name het oude centrum, was ik nog nooit geweest. Een verrassing.

Ik beschrijf hieronder kort de Papier Biënnale. De werken waren allemaal, op papier gemaakt (foto’s, schilderijen, tekeningen) of van papier, of papierpulp, gemaakt.
We werden uitstekend rondgeleid door een voortreffelijke gids, Heleen Harms, vrijwilligster bij het museum. Vooraf had ik de begeleidende tekst gelezen (ik was wat vroeger ter plekke) en eerlijk gezegd heeft vooral de uitleg van Heleen me geholpen om de beelden en installaties te begrijpen. Ik vond de tentoonstelling zonder die uitleg nogal ontoegankelijk. Dus erg goed dat Heleen er was.

De tentoonstelling droeg de titel “HOME”, wel heel toepasselijk in deze Corona-tijd, maar lang daarvoor bedacht. Kunstenaars konden, speciaal voor deze tentoonstelling gemaakte objecten inzenden. De samenstellers van de tentoonstelling ontdekten in het ingezonden werk al snel 5 verschillende categorieën. En zo is de indeling van de tentoonstelling in 5 sub-thema’s ontstaan.

Roots

Roots

• Roots: De eigen positie binnen de familie en de omgeving is hier het uitgangspunt. De huiselijke omgeving waarin je opgroeit is een levenslange referentie: eigenwaarde , gronding, bij jezelf kunnen blijven, bepalen de rest van je leven de voorwaarden om je ergens thuis te kunnen voelen.
Een voorbeeld van een werk uit Roots:
Het werk Across the Sea/Exodus ( Senol Tatli) is een verbeelding van de vlucht uit Syrië naar Europa. De sprong in het diepe, bijna letterlijk, door in rubberbootjes de Middellandse Zee over te steken en niet te weten of zowel de reis als het doel veilig is. Er zijn op het werk sporadisch oranje vierkantjes te zien en die geven de mensen aan, die wel een zwemvest ter beschikking hadden. De omvang van de exodus is confronterend.

Across the Sea/Exodus ( Senol Tatli)

Across the Sea/Exodus ( Senol Tatli)

• Safety First: Migratie is een belangrijk politiek onderwerp. Mensen zijn bang dat zij de eigen identiteit en verworven rechten en vrijheden kwijtraken door de komst van immigranten.
Een voorbeeld van een werk uit Safety First: Safe House ( Miriam Londono).

Safe House ( Miriam Londono)

Safe House ( Miriam Londono)

Safe House is een installatie van geornamenteerde hekwerken die zijn gemaakt van papier. Dit werk gaat niet over de beleving van immigranten, maar die van de thuisblijvers, de mensen die hun huis en haard beveiligen tegen de indringers, de inbrekers. Voor hen geldt dat angst in de dagelijkse werkelijkheid ervaren wordt: of die nu gestoeld is op vooroordelen of op geweld dat daadwerkelijk dichtbij huis komt.

• To Boldly Go Over: De durf van mensen die huis en haard verlaten om op zoek te gaan naar een beter bestaan en tegelijk gaat het ook over de kwetsbaarheid van die keuze.
Een voorbeeld van een werk uit To Boldly Go: Vita di Cartone (Gianfranco Gentile) .

Vita di Cartone (Gianfranco Gentile)

Vita di Cartone (Gianfranco Gentile)

Gianfranco laat gerecycled karton aantasten door water, waardoor het hart van het werk dreigt te verdwijnen. Doordat er voortdurend water over het werk stroomt verdrinkt het werk letterlijk zoals de bootvluchtelingen die erop staan afgebeeld ook menig keer de kans lopen om bij hun overtocht uit Noord-Afrika op de Middellandse Zee te verdrinken. Zo verwijst de titel niet alleen naar het gebruikte materiaal maar ook naar de kwetsbaarheid van deze migranten
• Lost, Not Yet Found: Dit sub-thema heeft een nauwe verwantschap met Into the Great Unknown, maar onderscheidt zich doordat het hier gaat over ergens zijn waar je niet thuis bent of waar je je niet thuis voelt.
• Into the Great Unknown: Dit thema toont een meer avontuurlijke invulling van de behoefte om te emigreren, op zoek te gaan naar het land van melk en honing.

Afsluitend: een verrassende niet alledaagse tentoonstelling, die dankzij de uitleg van Heleen begon te leven. Kortom een mooie middag.
Joke, heel veel dank voor het organiseren!

Reiny

Steegjeswandelingen
De animo voor de Steegjeswandeling was dusdanig groot, dat we hebben moeten besluiten in twee groepen te gaan. De eerste wandeling was op 20 september. Hieronder het verslag van de tweede wandeling, zondag 27 september 2020.

Om 10 uur stond ons groepje voor de Waag om kennis te maken met Hans van de Water, de schrijver van het onlangs verschenen boekje 25 STEEGJESWANDELING (ronddwalen door de Goudse geschiedenis).

           
Hans was prachtig gekleed, conform de 17e -eeuwse mode. De deelnemers, volgens de laatste mode, met mondkapjes op. Hans vertelde dat hij als lid van de hardloopclub “Goudse runners” in 2017 een hardloop/wandeltocht had georganiseerd van 7 km door 25 Goudse steegjes, waaraan honderd mensen deelnamen. Geïnspireerd door deze actie is hij zich gaan verdiepen in de Goudse geschiedenis en is dit voorjaar het wandelboekje verschenen.

                                     
Vanaf de Waag liepen we via de Korte en Lange Tiendeweg en gingen aan het einde daarvan linksaf de Roosendaal in en gelijk rechtsaf Het Paradijs, waarna we in de ons onbekende Jan Kottensteeg kwamen. Deze steeg is vernoemd naar Jan Codde, een van de oudste glazeniers van Gouda uit de 16e eeuw. Via de Cappenersteeg en Stoofsteeg kwamen we weer op de Markt terecht. Op het terras van Central dronken we “corona-proof” een kopje koffie of thee met de lekkerste appeltaart van Gouda.

                                     

Daarna liepen we via de Kleiweg naar de Nieuwe Haven. Onderweg maakt Hans ons erop attent dat alle huizen op de Kleiweg schuine zijmuren hebben. Dit is veroorzaakt door het middeleeuwse afwateringssysteem. Dat was ons nooit opgevallen. Vanaf het Regentesseplantsoen, de Nieuwe Haven en de Turfmarkt tot aan de Lange Groenendaal zijn er heel veel steegjes. De smalste is de Looierspoort tussen de Turfmarkt en de Lange Groenendaal. Ook dat was een bijzondere ervaring.
Opmerkelijk waren ook de vele steegjes vanaf de Lage Gouwe richting de Raam en de Vest, genoemd naar de beroepen van de middeleeuwse bewoners: Olieslagerssteegje, Potterbakkerssteegje. In de omgeving van de Peperstraat zijn de steegjes juist vernoemd naar de specerijen die daar lagen opgeslagen in pakhuizen, zoals de Komijnsteeg.

               

Al met al liep de tijd wel wat uit door de bijzondere verhalen van Hans. Een paar mensen moesten afhaken. De volhouders liepen nog door de steegjes in de omgeving van de Spieringstraat en de Groeneweg. Daar is de favoriete steeg van de auteur: de Kees Faessens Rolwagensteeg, vernoemd naar Cornelis Faesz die er in 1724 een werkplaats had voor rolwagens. Tot 1985 had Hans hier zijn eigen evenementenbedrijf.
Later dan gepland kwamen we weer op de Markt. Het was een bijzondere middag.

Jeannie van den Hondel

Verslag van het kanovaren op dinsdag 18 augustus 2020

Om 10.30 uur kwamen we bijeen bij de Jachthaven in Kortenhoef, vlakbij Loosdrecht.
We waren met 8 kanoërs en 1 wandelaar. Tijdens de koffie keken we naar de weersvoorspellingen voor de dag, en die stemden niet vrolijk.

Daarna gingen we naar de kano’s; allemaal kozen we voor een eenpersoons kano. Ik zat net in de kano toen het pijpenstelen begon te regenen. Iedereen had wel alvast het regenjasje aangedaan, maar de broek was meteen doornat. De temperatuur was echter heerlijk, dus geen probleem. Ook de watertemperatuur was gewoon warm.
We volgden de bordjes van een uitgezette kanoroute van ongeveer 10 kilometer.

                                     

Eerst onder de N201 door, rechtsaf het Hilversums kanaal op. Na een poosje linksaf door een plas vol met waterlelies; prachtig! Daarna door brede en smalle sloten omzoomd met riet, gele lis, kattenstaart en vele andere bloemen. Het was echt genieten!
Na een poosje kwamen we bij een landtong. We werden behendig op de kant getrokken door Koen en hebben daar onze lunchpauze gehouden. Fijn even de benen weer te strekken. Toevallig kwam Nel net via het Oppad bij ons aangewandeld.

                             

Daarna vervolgden we de route. Aangezien ons tempo niet zo hoog was, mede door het af en toe schuilen voor de regen, is besloten om een korte variant te nemen.
We zijn toen het Wijde Gat schuin overgestoken. Dat viel nog niet mee tegen de wind in en mijn spieren werden ook behoorlijk moe. Maar het is iedereen gelukt en we waren toen al snel weer op het Hilversums kanaal en bijna bij ons eindpunt Jachthaven Kortenhoef. Daar hebben we gezellig nog een kopje koffie genomen, waarna we moe maar voldaan weer huiswaarts gingen.

                                         

Ik vond het een heerlijke dag, ik heb genoten van het kanoën, de prachtige natuur, mooie luchten en fijne gezellige mensen. Weer erg bedankt voor het organiseren, Koen!
Jolanda Engels

Verslag van de excursie Crezeepolder op zondag 26 juli 2020

         

Het zag er naar uit dat het regenachtig zou worden, maar de weergoden waren ons bijzonder goed gezind. Om 10 uur werden de negen mensen van het Nivon Gouda verwelkomd in Hofstede de Paradijshoeve in Ridderkerk met koffie en thee en heerlijk appelgebak.

         

Daarna kregen we door middel van een professionele presentatie uitgebreide informatie over het natuurgebied Crezeepolder: over hoe het ontwikkeld is vanaf 2015 en welke vogels er in de loop van de tijd zijn neergestreken. Het gebied ligt aan de Noord, tussen de gemeenten Ridderkerk en Hendrik-Ido-Ambacht. Het is een zoetwater-getijden gebied, onderdeel van het natuurproject Deltanatuur van de provincie Zuid-Holland. Het ligt naast De Gorzen en het Ridderkerkse Griend en samen vormen ze een prachtig natuur- en recreatiegebied tussen snelweg en steden. Bij hoogwater stroomt het water naar binnen en bij eb komen hele eilandjes droog te liggen wat zorgt voor een bijzondere vegetatie.

Na de informatie door de drie vrijwilligers van natuurvereniging IJsselmonde gingen we op pad. Alle drie mannen vertelden uitgebreid over alle vogels, planten, bloemen die we tegenkwamen. We mochten regelmatig kijken door een hele grote verrekijker op standaard, zodat we ze van heel dichtbij konden zien. We hoorden sprinkhanen in het gras. We zagen een prachtige rij oeverlopers op een hek, een torenvalk, kieviten, kemphanen, watersnippen, heel veel grutto’s, boerenzwaluwen en allerlei soorten meeuwen en natuurlijk grauwe en Canadese ganzen. Ook veel wilde eenden, die nu in de rui zijn en daarom hebben nu ook de mannetjes een bruine schutkleur (nooit geweten). Helaas hebben we geen lepelaars en ijsvogels gezien, die hier meestal ook zijn.

Ook hebben we de uitbundige flora bewonderd: o.a. heelblaadjes, kattenstaart, kruiskruid, engelwortel, moeras-vergeet-mij-nietjes, smeerwortel en veel pitrusriet. Het was leuk om te raden hoe een plant heet, maar door een app van Leni kwamen we daar altijd achter (PlantNet). Een van de gidsen was ook imker, zodat we ook daar wat van opgestoken hebben. Een andere gids vertelde over de bevers in het naastgelegen griend. Al met al was het een hele informatieve, gezellige, zonnige, prachtige natuurexcursie. Zeker door het enthousiasme waarmee de gidsen hun verhalen deden. Na de wandeling van ruim twee uur gingen we met een heel voldaan gevoel huiswaarts.

Leni, bedankt voor deze bijzondere ervaring!
Jolanda Engels

Verslag van een regenachtige wandeling Twaalfmorgen op 14 juli: singing in the rain!

                     

Gelukkig vroeg de aard van de wandeling, ongeveer 6 km en vlak, niet om een specifieke training en kon de groep direct beginnen met koffie drinken en verjaardagsstroopwafels van Elizabeth eten en bijpraten.

                                           

Nadat iedereen verzadigd en doornat was, startte de wandeling over een hekje naar een vogeluitkijkpunt. Daar had Leni eens een  “oranjefranjepoot” waargenomen. Niemand had er ooit van gehoord, maar in de huidige tijd is het zo gegoogeld en ging de telefoon van Christiaan rond om het beest te bekijken. Inderdaad een vogel, die bestond.

De tocht werd vervolgd naar de biologische boerderij van het echtpaar de Goeij, dat nauw samenwerkt met Staatsbosbeheer. Om natuurliefhebbers en wandelaars bij het boerenleven te betrekken, heeft De Goeij een balkon in zijn stal gebouwd, dat vanuit het veld via een metalen trap bereikbaar is, zodat zij kunnen zien hoe de koeien volautomatisch worden gemolken. Het balkon was overdekt, zodat we ook een stukje droog hebben gelopen/gestaan.

                                     

Daarna via een graspad naar de Prinsendijk, waar de koeien Nel dreigend aankeken, maar zich gelukkig niet verroerden. Nel heeft een aantal jaren geleden een ernstige aanvaring gehad met een koe. Ze is nog steeds niet volledig hersteld. Het gerucht gaat dat de koe, die Nel aanviel, het niet heeft overleefd….

De Prinsendijk is het stilste stukje van het Groene Hart. Als je heel goed luistert, hoor je de stilte. Met 9 personen, die levensverhalen uitwisselen is het moeilijk de stilte te vangen. Maar dat is ook direct het gezellige van de wandeling: onderlinge communicatie. Dat daarbij sommige dingen in het water vallen is dan niet erg.

                       

Na nog een korte koffie-en stroopwafelstop op een bruggetje, waar we nog natter werden, liepen we langs het bankje van Lida en Ton (bekenden van sommigen) via een mooi bomenpaadje weer terug naar het beginpunt.

Elke keer is het verrassend hoe mooi, groen en stil dit gebied is: in het hart van de Randstad!

Dank jullie wel, Nel en Leni

Hermien Mulder

Wandeling rond surfplas Reeuwijk op donderdag 11 juni 2020

In plaats van de geplande wandeling op een zondag in Schoonrewoerd heeft Nel een alternatieve “coronaproof” wandeling op een doordeweekse dag  rondom de surfplas in Reeuwijk georganiseerd. 

                                                                                                                 

 

Om 10 uur verzamelen we op de parkeerplaats en de mensen die met de auto waren hadden stoelen meegenomen. Speciaal dank aan Ed, die een groot deel van zijn tuinameublement inclusief twee tafels had meegenomen. Leni had voor stroopwafels gezorgd en iedereen had eigen koffie, thee of water meegebracht. Het begon al wat te druppelen, maar de koffie en het lekkers gingen er goed in en we konden even netjes op 1,5 meter afstand bijpraten. 

We waren met 17 personen. De groep werd in tweeën gesplitst, de ene helft linksom en de andere helft rechtsom. De regencapes en paraplu’s kwamen te voorschijn, maar de temperatuur was goed en er viel niet veel regen. Na drie kwartier ontmoetten de twee groepen elkaar en kreeg teckel Tinus een andere begeleider, zodat hij weer terug liep en het laatste stuk van de wandeling weer lekker los kon lopen.

Na opnieuw drie kwartier was de groep weer compleet en omdat het nog wat miezerde hebben we de meegebrachte lunch niet daar gezamenlijk genomen, maar ging iedereen huiswaarts.

Het was een prachtige wandeling en het was fijn elkaar weer te zien en voor herhaling vatbaar!

Nel en Leni, hartelijk dank voor de organisatie.

Kitty Wilting

Stilleven

Rondleiding 26 januari 2020 in het Gouds museum door Pieter van der Wel

‘De wereld van mijn inspiratie ligt in een kring van vijfentwintig meter om mij heen’ Jan Sluijters

De zondag is nog vroeg, de fietsenrekken bij de Sint Jan al overvol. Het is even zoeken naar een plekje. De kerkdienst is nog in volle gang. Aan de overzijde, in het Gouds museum, zijn 17 Nivonners bij elkaar gekomen om de tentoonstelling over Stillevens te zien. Pieter van de Wel, onze gids vandaag, is zichtbaar in z’n nopjes met zo’n grote groep.          

Bij een stilleven denk ik aan de wat belegen schilderijen uit lang vervlogen tijden: schedels en oude kaas om de mensheid eraan te herinneren dat de vergankelijkheid op de loer ligt. Het Gouds museum heeft 4 zalen met stillevens verzameld uit de 19e, 20e en 21e eeuw. Verrassende schilders en thema’s. De thema’s zijn gegroepeerd rond vorm, kleur compositie en flatlay (2 dimensionale composities zoals op Sociale Media te zien is legde Pieter uit).           

                                                                                                                                           

Bij elk schilderij staat Pieter even stil bij de stijl en de schilder. We zien abstracte schilderijen van Bart van der Leck tot Dick Ket. Sommige schilders zijn gespecialiseerd in het stilleven genre. Vaak had dit ermee te maken dat de schilder bijna niet buiten kwam en alles vanuit huis schilderde (zoals Dick Ket en Floris Venster). Anderen, zoals Jan Sluijters en Charley Toorop, lieten een breed oeuvre achter.

Sommige schilders schilderen met heel veel kleuren, anderen juist weer de somberte, die Europa teisterde voor de Tweede Wereldoorlog. Sommige schilders overleven de oorlog niet omdat ze Joods zijn ( Else Berg), anderen waren op z’n minst verdacht omdat hij met het NSB gedachtegoed flirtte (Pyke Koch).

Ontroerend is het verhaal van Rik Wouters. Deze Belgische schilder heeft gevochten in de Eerste Wereldoorlog. Zijn regiment was gelegerd bij Luik. Na een verloren slag tegen de Duitsers verdwaalden ze en kwamen in Limburg onze grens over. Daar werden ze aangehouden en ontwapend en in een kamp in Amersfoort gezet. Daar schilderde Rik wat, maar z’n inspiratie was weg. Hij kwijnde weg. Zijn vrouw kwam naar Nederland en zei tegen de kampcommandant: ‘weet jij dat jij een beroemde schilder in je kamp hebt?’ Zoiets had de kampcommandant zelf ook al gezien. Een schilder in een kamp heeft niet de artistieke vrijheid die nodig was. Tegen de internationale regels in, mocht Rik bij z’n vrouw wonen buiten het kamp en kon daar schilderen. Wat een mooi, ontroerend verhaal.

De bezoekers hangen aan Pieters lip.

Schilders uit deze periode kwamen uit alle lagen van de samenleving: van pure armoede tot de bekende adellijke dubbele namen. Velen waren bekend met elkaars werk, steunden elkaar ook en kochten soms elkaars werk.

Wat wel opviel was dat veel levens van de stillevenschilders treurig eindigde. Veel ziekten en zelfmoorden kenmerkten deze groep.

Bart van der Leck: stilleven met wijnfles

Na ruim een uur was Pieter bij het laatste schilderij. Iedereen werd uitgenodigd om in het restaurant nog wat te komen drinken.

Het was een leerzame ochtend, waar ik met veel plezier heb geluisterd naar de mooie verhalen en vol verwondering heb gekeken naar de schilderijen. Wie ze (nog eens) wil bekijken kan nog tot en met 10 mei 2020 terecht in het Gouds museum.

Jos van den Bergh

Nieuwjaarsbijeenkomst 2020

Het NIVON-Gouda hield op 12 januari in De Rotonde zijn nieuwjaarsbijeenkomst. In totaal waren er ongeveer 23 belangstellenden die elkaar een mooi nieuw jaar kwamen wensen.
Bij afwezigheid van de voorzitter sprak penningmeester Leni de Jager de actieve leden toe.

Glühwein, soep en hapjes zorgden voor een gezellig samenzijn. Voor de extra actieve leden was er een wandeling over de geluidswal.

Toen moest secretaris Miranda Prosperi nog arriveren. Zij was op weg naar het NIVON gevallen. Via het ziekenhuis kwam zij met een gebroken arm alsnog naar de Rotonde.Geen goed begin van het jaar, maar de stemming leed daar niet onder.